محمد گلریز، خواننده دینی و انقلابی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در مورد انحصاری و یا اختصاصی بودن ادوات موسیقی که در ساخت نواها و نغمات عاشورایی استفاده میشود، گفت: با وجود اینکه تنها تعداد کمی از ابزارآلات موسیقی همچون طبل و سنج و شیپور و امثال اینها در خلق مارش عزا شناخته شدهاند اما با رویکردی نو میتوان از سایر ادوات موسیقی که در این زمینه رایج هم نیستند، استفاده کرد.
وی گفت: این مهم نیست که ما از چه نوع آلات موسیقی در این زمینه استفاده میکنیم بلکه مهم این است که بتوانیم از این ابزار الحان و صداهایی را تولید کنیم که رنگ و لعاب خاص و ویژه عزاداری را داشته باشد و شکل متداول و معمول عزاداری را حفظ کرده و بدعتی به وجود نیاورد.
در استفاده از نواها در عزای حسینی نیاز به یک الگوی جامع و استاندارد داریم
خواننده سرودهای انقلابی گفت: در زمینه نغمات عاشورایی و نواهایی که در عزاداری سیدالشهداء(ع) و سایر معصومین تولید و عرضه میشوند همیشه نیاز به یک الگوی جامع و استاندارد داشته و داریم تا هم نیازهای روحی نسل جوان را تأمین کنند و هم بتوانند بر پایه و اساس نواها و نغماتی که براساس یک سنت در عزاداری مطرح شدهاند و منطقی نیز به نظر میرسند ساخته و ارائه شوند که این نیاز به یک کار تخصصی و در اختیار داشتن یک رسانه فعال و همهگیر همچون رسانه ملی دارد.
گلریز تصریح کرد: روزگاری پیش از این و در همان ابتدای همکاری من و همنسلانم با مرکز سرود و موسیقی سازمان صدا و سیما، با چنین گستردگی در زمینه شبکههای تلویزیونی مواجه نبودیم که تلویزیون محدود به یکی دو شبکه داخلی میشد لذا مخاطبان هر الگوبرداری را براساس نواها و نوحههایی که از تلویزیون و یا رادیو در حال پخش بود میگرفتند و حتی خودشان پیشرو بودند و براساس ابتکار شخصی البته براساس همان نوحهها و مداحیهای پخش شده از رسانه ملی، قطعاتی را ساخته و عرضه میکردند.
برخی از شبکههای ماهوارهای معاند تعمداً به پایهریزی بدعت در زمینه عزای حسینی میپردازند
خواننده خاطرهانگیزترین سرودهای انقلابی ادامه داد: این در حالیست که در شرایط کنونی دیگر با محدودیت رسانهای همچون سابق مواجه نیستیم و حتی برخی از شبکههای ماهواری معاند با تفکر شیعی مطابق با ذائقه مخاطبان خود به ویژه جوانان، بدعتهایی سخیف و بیمایه در اقامه عزا را به قصد از بین بردن شأن و مرتبه عزای امام حسین(ع) به وجود میآورند و نتیجه آن که نوحهسرایان و مداحان به ویژه جوانان بیخبر از این دشمنی، کورکورانه به تقلید از آنها پرداخته و نتیجه آن که در دستهجات و هیئات عزاداری با نوعی عزاداری البته نه براساس باورهای سنتی بلکه اغلب و ناخواسته با موتیفها و ردیفهای موسیقی اصطلاحاً لسآنجلسی مواجه میشویم.
دبیر چهارمین جشنواره ملی «موسیقی مقاومت» تأکید کرد: این نگرش غلط پیامد این موضوع است که متأسفانه در سالهای اخیر هیچ گونه اطلاع و دانش درستی در مورد بحثهای ساختاری و همچنین محتوای شعری مدایح و مرثیههای حسینی به ویژه نسل جوان داده نشده است و نتیجه آن که علاوه بر مواجه با ساختار غلط در استفاده از ادوات موسیقی، شاهد این مسئله نیز هستیم که معمولاً و تنها برای برانگیختن احساسات و عواطف مخاطبان و عزاداران از محتوای شعری استفاده میکنند که بیشتر از آن که بارقههایی از شعور و معرفت در آن باشد تنها شورانگیز است.
گلریز در ادامه گفت: نتیجه چنین نگرش غلط و گستاخانهای این میشود که متأسفانه حتی رسانه ملی در این چند ساله مبادرت به پخش مجالس عزاداری میکند که در آن نمیدانم بر چه اساس و منطقی گروهی جوان دور هم جمع شدهاند و با ریتمی تند و مشمئزکننده نام حسین(ع) را ادا کرده و بر سر و سینه میزنند که مخاطب تلویزیون تنها قادر به شنیدن تکحرف سین از نام مقدس اباعبداللهالحسین(ع) است.
ظاهر برگزاری یک مجلس عزا همچون پوشش ظاهری عزاداران به اندازه محتوای جاری در آن اهمیت دارد
وی در پایان گفت: به اعتقاد من یک مجلس عزاداری که قرار است به عنوان الگوی اقامه عزای امامحسین(ع) تلقی شود و فرق نمیکند که از رسانه ملی پخش شود و یا بیننده آن را در خیابان مشاهده کند باید هم به لحاظ باطنی که شامل ساختار و محتوای نغمه و الحان آن است که به آن اشاره شد و هم به لحاظ ظاهری یعنی نوع پوشش عزاداران و وضعیت ظاهری آنها سنخیت کامل با حال و هوای این گونه مجالس را داشته باشد که متأسفانه به ویژه در قالب آلبومهای تصویری و لوحهای فشردهای که معمولاً تکثیر میشود و در دسترس علاقهمندان قرار میگیرد هم وضعیت ظاهری عزاداران هیچ شباهتی به یک عزادار واقعی نداشته و هم اشعار و الحانی که استفاده میکنند هیچ ربطی به این فرهنگ عظیم ندارد و نمی دانم که نظام نظارتی در این زمینه را چه نهاد و سازمانی باید اعمال کند؟