ابهامات طرح «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هستهای ملت ایران»
گروه سیاسی: عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس عبارت «لغو کلیه تحریم‌ها» و لغو تحریم‌ها در «روز توافق» را از جمله مسائل نیازمند بررسی بیشتر طرح «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هستهای ملت ایران» دانست.
عباسعلی منصوری آرانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ارزیابی خود از طرح «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هستهای ملت ایران» گفت: این طرح ابتدا در اسفند 93 به امضای 225 نفر رسید و غالب نمایندگان این طرح را امضا کردند پس از آن در ابتدای سال جدید متن طرح کاملا تغییر پیدا کرد که متن خیلی تندی بود که مجددا عوض شد و به متن آرام‌تری تبدیل شد که قرار است روز سه‌شنبه در صحن مورد بررسی قرار گیرد.
ورود حمایتی مجلس به موضوع هستهای با طرح الزام دولت به حفظ دستاوردهای هستهای
وی ادامه داد: به عقیده من این طرح به نوعی بیانگر ورود مجلس به موضوع هستهای است و ضرورت هم دارد. نقطه قوت این طرح این است که مجلس تمایل دارد که از تیم مذاکره‌کننده حمایت کند که این خواست رهبر معظم انقلاب و مردم است. در بحث‌های مربوط به منافع ملی همه ما به هم گره‌خورده‌ایم و ایده‌های شخصی و گروهی در این میان اثرگذار نیست.
تشریح منظور از لغو تحریم‌ها در روز توافق
منصوری با بیان اینکه بعضی موارد در داخل متن وجود دارد که باید با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گیرد، گفت: مثلا در بند اول به لغو تحریم‌ها در روز توافق اشاره شده است که قبلا لغو تحریم‌ها در روز امضای توافق بود که واژه «امضا» در متن جدید حذف شده است و هر روزی که توافق شد و در توافقنامه قید شد مبنا قرار می‌گیرد.
وی اضافه کرد: زیرا از روز امضای توافق تا اجرای توافق فاصله‌ای وجود دارد که یک سری کارها برای اجرایی شدن توافق در این فاصله باید انجام گیرد و نمی‌شود در روز امضا خیلی کارها را انجام داد و به نظر می رسد در این طرح نیز منظور از روز توافق همین باشد نه روز امضاء.
لزوم حضور تیم تخصصی دولت در مجلس برای بیان دیدگاه‌ها در مورد این طرح
منصوری درباره اینکه با وجود برخی قوانین مصوب مجلس در موضوع هستهای مانند «الزام دولت به تکمیل چرخه سوخت هستهای» و «الزام دولت به پایان دادن به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در صورت ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت» آیا نیازی به این طرح بود، گفت: به هر حال اینها دیدگاه‌های متفاوتی هستند که وجود دارد. قرار است این طرح در صحن مطرح شود و نقاط قوت و ضعفش مشخص شود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی عنوان کرد: به عقیده من به دلیل اینکه این طرح درباره یک موضوع تخصصی است و برای منافع ملی کشور بسیار مهم است و همه نمایندگان نیز متخصص در موضوع هستهای و روند مذاکرات نیستند، لازم است یک تیم متشکل از وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی، آقای ظریف و آقای صالحی، در مجلس حضور پیدا کنند و دیدگاه‌های خود را درباره کلمه به کلمه این طرح بیان کنند تا پس از آن نمایندگان با اشراف بهتر بر روی این قضیه تصمیم بگیرند.
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و انگلیس یادآور شد: به عقیده من دولت باید در این باره از مجلس تقاضای جلسه غیرعلنی کند و کارشناسان تخصصی در حوزه سیاسی، فنی و حقوقی خود را به مجلس بیاورد زیرا ممکن است هر کدام از این کلمات بار حقوقی داشته باشند که اگر قانون شود دولت موظف به اجرای آن است. پس اگر دولت دیدگاهی درباره این طرح دارد بهتر است دیدگاه خود را بیان کند و پس از آن مجلس تصمیم لازم را خواهد گرفت.
ابهام در عبارت «کلیه تحریم‌ها»
منصوری درباره سایر ابهامات این طرح گفت: ابهام دیگر این طرح عبارت «کلیه تحریم‌ها» در بند اول این طرح است. به نظر من وقتی مذاکرات در موضوع هستهای است باید در اینجا نیز عبارت «کلیه تحریم‌های هستهای» قید شود.
وی تأکید کرد: اگر اینگونه نباشد آن‌گاه وارد موضوعات دیگری مانند حقوق بشر می‌شویم که هیچ‌گاه با آنها به توافق نخواهیم رسید زیرا در این زمینه به لحاظ اعتقادی و مبنایی با غربی‌ها اختلاف داریم که هم آنها اعتقادات ما را برنمی‌تابند و هم ما نمی‌توانیم با آنها در این حوزه کنار بیاییم.
منصوری با اشاره به عبارت «دسترسی به کلیه اماکن نظامی، امنیتی و حساس غیرهسته‌ای، اسناد و دانشمندان ممنوع است» دربند دوم این طرح، گفت: این مسئله نیز باید مورد بحث و بررسی بیشتر قرار گیرد. در این زمنیه واژه‌هایی مانند بازجویی، بازپرسی، بازرسی، دسترسی و ... داریم که هریک معنای متفاوتی به لحاظ حقوقی دارد. لذا باید کار بیشتری روی این عبارت انجام شود.
وی در پایان تأکید کرد: ما نباید بگذاریم آنها به اماکن نظامی ما ورود پیدا کنند. این مسئله در پروتکل الحاقی مربوط به خودمان است که درآنجا ما باید این مسئله را به طور مشروط بپذیریم و این مسئله در اختیار تیم مذاکره‌کننده نیست و مجلس باید آن را تصویب کند، لذا اختیار آن در دست خودمان است.
متن کامل طرح به شرح ذیل است:
ماده واحده: در راستای صیانت از منافع ملی و رعایت مقررات پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های هستهای، هر گونه نتایج مذاکرات هستهای با کشورهای ۱+۵ در صورتی معتبر است که الزامات ذیل به صورت شفاف رعایت شود:
۱.کلیه تحریم‌ها به عنوان بخشی از توافقنامه در روز توافق به طور کامل و یکپارچه لغو شود.
۲. در چارچوب مصوبات شورای عالی امنیت ملی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجاز به انجام نظارت‌های متعارف از سایت‌های هستهای است. دسترسی به کلیه اماکن نظامی، امنیتی و حساس غیرهسته‌ای، اسناد و دانشمندان ممنوع است.
۳. هیچ محدودیتی برای کسب دانش و فناوری صلح‌آمیز هستهای و تحقیق و توسعه پذیرفته نیست و باید مصوبات شورای عالی امنیت ملی رعایت شود.
تبصره ۱: بر اساس اصول ۷۷و ۱۲۵قانون اساسی، نتیجه مذاکرات باید جهت تطبیق با قانون اساسی و مصوبات قانونی به مجلس ارائه شود.
تبصره ۲: وزیر امورخارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر شش ماه یکبار به مجلس شورای اسلامی گزارش دهد. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هر شش ماه یک بار گزارش روند حسن اجرای توافقنامه را به نمایندگان ارائه می‌کند.
