به گزارش ایکنا؛ در تقویم فرهنگی ایران روز 20 آذر مصادف با سالگرد شهادت آیت‌الله دستغیب در سال ۱۳۶۰ به دست یکی از اعضای منافقین است.

در کنار خط باریکی از روایت تاریخ سترگ ترور در کشورمان و با وجود کارنامه خونبار شهدای ترور؛ مسئله اینجاست که زبان فرهنگ و هنر به‌عنوان یکی از زبان‌های واسط برای روایت تاریخ در قالب زبان زیبایی‌شناسانه‌ خود به‌ویژه در عرصه هنرهای نمایشی نتوانسته دستانی پُر و توانمند در بازتاب برگ‌های زرین تاریخ انقلابمان در قالب مسیر ایستادگی و مقاومت با نثار خون شهدای عرصه ترور داشته باشد در این مسیر رسالت خود را چون عرصه کتاب و ادبیات به‌خوبی ایفا کند.

شاید مرور این کارنامه بیشتر از آن‌که فخری بر عرصه تئاتر و هنرهای نمایشی کشورمان باشد بازتاب‌دهنده‌ عقبه تلخ، غمگین و آمار دهشتناکی است که حوزه تئاتر و حتی سینما در روایت آن نتوانسته نقش رسالت‌گون خود را با محوریت وقایع به وقوع پیوست در سایه حوادث ترور در دو بُعد «بازتاب آن تلخی‌ها» و «روی کردن دست دشمنان انقلاب» در ساخت تولید آثاری مختلف و متعدد در قالب هم‌نشینی با نسل‌های مختلف انقلاب اسلامی ایفا کند.

به مناسبت سالروز ترور شهید آیت‌الله دستغیب، به مرور برخی از آثار در عرصه هنرهای نمایشی کشور می‌نشینیم که با وجود تعداد اندک، می‌توانیم آنها را به‌ عنوان آثاری بَرشماریم که در قالب تک‌ستاره‌هایی زاییده رفتاری خودجوش تا عملی از سوی مسئولان و متولیان در حوزه متولیان هنر کشورمان تولید شده و چه در عرصه ارتباط با جامعه مخاطبان، چه اقبال جامعه منتقدان و رسالت کلان عرصه هنرهای نمایشی یعنی دعوت عموم مردم و جامعه به تفکر و تأمل درباره اتفاق و وقایع رخداده در تاریخ انقلاب دستی گرم و توانا داشته باشند.

روز گذشته در بخش اول به مرور برخی از این نمایش‌ها پرداختیم و آنچه در ادامه از خاطر شما می‌گذرد بخش دوم مرور این آثار است.

مستند-نمایش عظیم «سرباز» به روایت پارسایی

حسین پارسایی بعد از تجربه تولید و اجرای موسیقی-نمایش علمدار در ماه صفر سال ۱۳۹۹ که به سبب شیوع گسترده ویروس کرونا آن را از طریق فضای مجازی در همراهی با چهره‌های نامدار تئاتر و سینما کشور به مخاطبان ارائه کرده بود، این‌بار همزمان با فرا رسیدن نخستین سالروز شهادت سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی مستند-نمایش «سرباز» را برای اجرا در تالار وحدت به صحنه برد.

مستند-نمایش «سرباز» به نویسندگی و کارگردانی حسین پارسایی و طراحی حرکت علی براتی است با حضور انوش معظمی، مجید رحمتی، مسعود رحیم پور،رضا راد، ندا سیاس، سروش کریمی نژاد، احمد صمیمی، حسین نصری، میلاد محمدزاده، آصف جاودانفرد، یونس حمزه لویی، رضا طالبی، آرمان صلحی، سعید نوعی، میثم جبارزاده، رضا خاکی، مارال قادری، امید کفایتی ،اسماعیل صالحی، الکس ملک کرم، مهدیار کشمیری، حامد شمسه، هومن حسین زاده و ملیکا کاشانی سیره، روش و منش سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به عنوان یک چهره بین‌المللی و شاخص، مستندنمایی شده است.

بیشتر بخوانید

از «ترور» پرهیاهوی نعیمی تا «سرباز» صامت شاهوردی

مستند-نمایش «سرباز» به همت بنیاد فرهنگی-هنری رودکی و مشارکت و همراهی اداره کل هنر های نمایشی به صورت برخط (آنلاین) و با تعداد محدودی تماشاگر، با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی از ۱۲ تا ۱۶ دی 1399 همزمان با سالگرد عروج آسمانی سردار سلیمانی در تالار وحدت اجرا شد.

پارسایی درباره تولید این اثر گفته بود: همه ما به نوعی در سوگ و فقدان این مرد بزرگ و این سرباز ملی که همواره ساده‌زیستی، به دور از هیاهوی روزگار، مردمی و با مردم بودن و در نهایت نائل شده به فیض عظیم شهادت را از مهمترین دغدغه‌ها و اهدافش می‌نامید اما با تمام این اوصاف در محور مقاومت حرف نخست را می‌زد، سهیم شدیم. در حقیقت همه ما و میلیون‌ها نفری که برای تشییع او به احترام ایستادند و به خیابان آمدند در مواجهه با این ضایعه تلخ و فقدان جانسوز، احساس دینی داشته و داریم که بتوانیم به سردارانمان، فرماندهانمان، چهره‌های تأثیرگذار و مدافعانی که از خاک این کشور دفاع می‌کنند در حوزه فرهنگ و هنر ادای دین کنیم. درواقع این تعلق خاطری است که همه ما در هر یک از رشته‌ها و حرفه‌های خود داشته و داریم.

گذشته از آن، بعد از این رخداد همواره در ذهن من این مسئله به عنوان اصلی مهم جاری بود که برای تولید اثری در این حوزه نباید چندان عجله کنیم و به سرعت در این حوزه دست به تولید سریال، فیلم یا تئاتری بزنیم. بنابراین از همان موقع با طرح همان دغدغه و ادای دین، شروع به تحقیقات، یادداشت‌برداری و فیش‌برداری کردم که چطور می‌شود درباره یک قهرمان ملی، اثری فراجناحی، مردمی با سویه‌های زیستی و مقاومتی تهیه کرد که باورپذیر باشد.

التهاب انتخاب بین عشق و عمل به روایت یک تروریست

نمایش دیگری که در سال 1399 با نگاه متفاوتی به مفهوم ترور در تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفت اثری به نام «مرثیه‌ای برای ژاله.م و قاتلش» به نویسندگی و کارگردانی میلاد فرج‌زاده بود که با وجود شیوع ویروس کرونا توانست مخاطبان خود را مانند دور پیشین اجرا در سال ۱۳۹۸ به تماشاخانه ایرانشهر بکشاند.

فرج‌زاده نگارش نمایشنامه این اثر را با برداشتی از داستانی به قلم ابوتراب خسروی به همین نام نوشته است. وی درباره چرایی این انتخاب و اقتباس گفته بود: در قصه‌های ابوتراب خسروی همیشه فضایی بینامتنی جریان دارد که داستان‌هایش را با امر نوشتن پیوند می‌دهد. من نیز در نگارش نمایشنامه تمام تلاشم را کردم که به این اصل وفادار باشم به این ترتیب که داستان ابوتراب خسروی در نمایش جریان دارد و من تنها سعی کردم که فضاهای خالی را که در داستان وجود دارد در نمایش پررنگ‌تر و ملموس‌تر کنم.

در این نمایش «کاووس.د» که سال‌ها قبل مامور کشتن زن جوانی به نام «ژاله. م» که فعالیت‌های سیاسی می‌کرده، بوده است بعد از گذشت بیش از ۴۰ سال روایت خودش را از این اتفاق بیان می‌کند؛ داستانی که باز هم در آن ژاله مقتول است و ستوان قاتل، ستوانی که در تمام این ۴۴ سال با ژاله زندگی کرده است. کاووس در این نمایش در گذر زمان پیر می‌شود اما ژاله در همان سن باقی مانده و فقط کاراکتر او از یک دختر جوان انقلابی در سال ۳۲ به یک چریک در سال ۵۶ و در انتها به زنی پخته در سال ۷۸ تغییر می‌کند.

صبا سرور، سپهر زمانی، نغمه طوسی، علی پوراحمدیان، الهه فرازمند، رضا مرشد بازیگران این نمایش بودند.

حوزه هنری و تولید آثاری با نام بزرگانی چون شهیدان فخری‌زاده و بهشتی

کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی همزمان با شهادت دانشمند بزرگ کشور شهید محسن فخری‌زاده خبر از تولید نمایشنامه و تئاتری بر اساس زیست و جاگاه علمی این دانشمند بزرگ در عرصه توسعه علمی کشور، همسو با تولید نمایشنامه‌ای با محور زندگی و مبارزات سیاسی شهید دکتر بهشتی به عنوان یکی از چهره‌های برتر انقلاب و از شهدای ترور کشورمان داده بود.

وی در سال 1399 همزمان با نخستین سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی و واقعه تلخ ترور دانشمند بزرگ کشورمان شهید محسن فخری‌زاده گفته بود: بنا داریم تا تله‌تئاترهایی را با هدف معرفی این دو شخصیت بزرگ کشورمان تولید و از طریق شبکه‌های سیما به مخاطب ارائه دهیم.

مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با اشاره به آنکه هنوز به سالگرد ترور ناجوانمردانه حاج قاسم سلیمانی نرسیده بودیم که این‌بار ترور کوردلانه یکی از دانشمندان بزرگ هسته‌ای و فناوری‌های نوین کشورمان شهید محسن فخری‌زاده بار دیگر تمام جامعه ایران و حق‌طلبان جهان را داغ‌دار خود کرد یادآور شده بود: همچنین طی برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته بنا داریم تا به واسطه تولید همین تله‌تئاترها، بخشی از آثار را نیز به زندگی و سلوک شهید فخری‌زاده اختصاص دهیم.

به گفته زارعی، شاید برای مخاطبان جالب باشد که بدانند شهید فخری‌زاده علاوه بر حضور مستمر و مداوم در جبهه‌ها، در جبهه علم، دانش، فناوری و سازندگی در حوزه فرهنگی نیز بسیار پویا و فعال بود و همواره شاهد واکنش‌های او نسبت به فعالیت‌های فرهنگی و هنری در کشور بودیم.

.

نگارش نمایشنامه‌ای با روایت شهید بهشتی و شهدای هفتم تیر

کارگردان نمایش «کانال کمیل» در تشریح دیگر برنامه‌های مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با اشاره به تلاش بیش از هفت ماه دکتر نصرالله قادری نویسنده، پژوهشگر، مدرس و کارگردان تئاتر در حوزه نگارش و رونمایی نمایشنامه‌ای با موضوع شهید بهشتی با عنوان «تنهاترین مظلوم، مظلوم‌ترین تنها» و دیگر شهدای واقعه هفتم تیر گفته بود: آقای قادری طی این هفت ماه به شکل مستمر درحال نگارش، پژوهش و تحقیق بوده و طی آخرین صحبت‌ها گفته است که چیزی حدود یک ماه دیگر کار نگارش این اثر به اتمام خواهد رسید. با اتمام این اثر تلاش می‌کنیم تا هرچه سریع‌تر این نمایشنامه را رونمایی و برای تولید آن دست به کار شویم.

بخش دوم و پایانی...

گزارش از امین خرمی