مشغول شدن به تمام شدنی‌ها باعث ترس از مرگ می‌شود

حجت‌الاسلام محمد سامانی، مدرس دانشگاه از شهرستان زاهدان در گفت‌وگو با ایکنا از سیستان‌وبلوچستان گفت: مرگ یک حقیقت است که قطعا روزی فرامی‌رسد و هیچ گریزی از آن نیست؛ بطوری که خداوند در آیه 57 سوره مبارکه عنکبوت می‌فرماید «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ»، هر نفسى چشنده مرگ است، سپس به سوی ما بازگردانده مى‌‏شويد.

وی ادامه داد: نحوه برخورد ما با مرگ، به جهان‌بینی و شیوه زندگی ما بستگی دارد؛ چطور می‌شود که کسی مانند امیرالمؤمنین(ع) هنگامی که مرگ و شهادت را احساس می‌کند، می‌فرماید «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَه» یعنی به خدای کعبه قسم که رستگار شدم و به آرزوی خود رسیدم؛ در جایی دیگر می‌فرماید ««به خدا سوگند! فرزند ابى طالب علاقه‏‌اش به مرگ بیشتر است از کودک شیرخوار به پستان مادر»؛ یا امام حسین(ع) می‌فرماید مرگ برای من زینت است، همچنان که گردنبند روی سینه یک جوان، زینت است. این نوع برخورد با مرگ، نشان می‌دهد که چگونه زندگی کرده‌اند.

مدرس دانشگاه سیستان‌وبلوچستان بیان کرد: ترس ما از مرگ به این دلیل است که مشغول تمام شدنی‌ها هستیم، بنابراین وقتی زمان آن تمام می‌شود، ماتم می‌گیریم؛ سرگرم کارهایی هستیم که دیر یا زود تمام می‌شود و همه آمال و آرزوهای ما از بین می‌رود.

وی افزود: حتی اگر فرض کنیم ما صد سال هم عمر می‌کنیم، باز برنامه‌ریزی برای صد سال، خسارت و زیان است؛ ما باید برای میلیاردها میلیارد سال زندگی جاوید برنامه‌ریزی داشته باشیم، نگاه ما باید این‌طور باشد که نحوه زندگی ما در این دنیا، کیفیت زندگی در سرای دیگر را مشخص می‌کند.

سامانی اظهار کرد: شهید سلیمانی در یکی از سخنرانی‌هایش خیلی زیبا می‌گفت که برخی ذکاوت خود را در راه‌های غلط بکار می‌گیرند؛ مثلا ذکاوت می‌کنند تا پولدار شوند، کلاهبرداری می‌کنند، در حالی که هیچ ارزشی ندارد؛ اما افرادی هستند که سال‌ها خودشان را حفظ می‌کنند تا به هر طریقی، خود را به کاروان شهادت برسانند؛ این یعنی زکاوت. اینکه برای سعادتمند شدن، مدام تلاش کنیم و خسته نشویم، این یعنی ذکاوت داریم.

وی گفت: وقتی کل برنامه‌ریزی ما برای همین چند ده سال زندگی دنیا باشد، مشخص است که زیان می‌کنیم؛ قطعا از مرگ خواهیم ترسید، چون مهلت ما تمام می‌شود و دست ما خالی خواهد شد. اما اگر برای آن زندگی جاوید برنامه ریخته باشیم، نه تنها از مرگ هراسی نداریم، بلکه بیشتر مشتاق هستیم تا زودتر به آن برسیم.

این مدرس دانشگاه اضافه کرد: این که باید برای آخرت خود برنامه‌ریزی کرده باشیم، به این معنی نیست که زندگی را رها کرده و تارک دنیا شویم؛ اسلام با این‌گونه رفتارها مخالف است؛ بلکه باید هدف خود را در زندگی گم نکنیم، یعنی مشغولیات این دنیا، تبدیل به هدف نشود و فقط وسیله باشند.

وی افزود: ذکاوت یعنی اینکه پول دنیا را بگیریم، ولی برای آخرت کار کنیم؛ مثلا هر چه درآمد داریم، بخشی از آن را انفاق کنیم تا برای آخرت ما پس‌انداز شود؛ امام موسی صدر می‌گفت دایی ایشان خیلی ثروتمند بود، اما زیاد بذل و بخشش می‌کرد؛ از ایشان علتش را پرسیدند، گفت چون من ثروت خیلی دوست داریم، انفاق می‌کنم تا برای آن دنیای من هم پس‌انداز شود. اما عده‌ای هم هستند که حتی یک ریال انفاق نمی‌کنند؛ چنین اشخاصی قطعا از مرگ هراس خواهند داشت.

سامانی ادامه داد: شخصی خدمت پیامبر اکرم(ص) رسید و گفت: من از مرگ می‌ترسم و از آن بدم می‌آید. پیغمبر فرمود: آیا تو اموالی داری؟ گفت بله. پیامبر فرمود: آیا در راه خدا چیزی را برای بعد از مرگ خود داده‌ای؟ گفت نه. فرمود به خاطر همین می‌ترسی چون به جان تو وابسته شده است.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: نباید فراموش کنیم که این دنیا، مقدمه‌ای برای آخرت است؛ هر کاری می‌کنیم، سمت‌وسوی آن خدایی باشد؛ در این صورت همان کار کردن هم عبادت می‌شود. اینکه پول دین را بگیریم و برای دنیا کار کنیم، یک خسارت بزرگ است.