استنطاق عوامل آرامش خانواده از قرآن در پژوهش‌های روانشناسی اسلامی

به گزارش ایکنا؛ در این شماره از پژوهش‌های روانشناسی اسلامی، مقالاتی با عناوین «نقش میانجی خودمهارگری در رابطه بین خداآگاهی و خردمندی»، «رابطه کیفیت استفاده از فضای مجازی و طلاق عاطفی با واسطه مرزهای خانواده و رضایت زناشویی»، «نقش تعدیل کننده خرد ورزی در رابطه بین کیفیت استفاده از فضای مجازی و مرزهای بیرونی خانواده» و «استنطاق عوامل آرامش خانواده از قرآن» منتشر شده است.

نقش میانجی خودمهارگری در رابطه بین خداآگاهی و خردمندی

در طلیعه نوشتار «نقش میانجی خودمهارگری در رابطه بین خداآگاهی و خردمندی» آمده است: خردمندی از مفاهیم و متغیرهای موردتوجه پژوهش‌های اسلام و روان‌شناسی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خودمهارگری در رابطه بین خداآگاهی و خردمندی انجام شد. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بود و جامعه آماری این پژوهش را زنان و مردان بالای 18 سال شهر تهران در سال 1399 تشکیل می‌دادند. از میان جامعه آماری تعداد 197 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه سه‌بعدی خرد آردلت (2003)، پرسشنامه خداآگاهی نورعلیزاده (1390) و مقیاس خودمهارگری رفیعی‌هنر (1390) استفاده شد. رابطه بین متغیرها با استفاده از ضریب همبستگی و رگرسیون خطی بررسی شد. برای بررسی نقش میانجی خودمهارگری از روش بارون و کنی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد: الف) بین خردمندی و خداآگاهی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ ب) بین خردمندی و خودمهارگری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ ج) بین خداآگاهی و خودمهارگری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد؛ د) 85 درصد ارتباط بین خداآگاهی و خردمندی از طریق خودمهارگری قابل پیش‌بینی است؛ بنابراین خودمهارگری نقش میانجی کامل در رابطه بین خداآگاهی و خردمندی را دارد. نتایج این پژوهش نشان داد تقویت خداآگاهی، از طریق ارتقاء خودمهارگری قادر است خردمندی افراد را افزایش دهد.

رابطه کیفیت استفاده از فضای مجازی و طلاق عاطفی

نویسنده مقاله «رابطه کیفیت استفاده از فضای مجازی و طلاق عاطفی با واسطه مرزهای خانواده و رضایت زناشویی» در طلیعه نوشتار خود آورده است: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کیفیت استفاده از فضای مجازی و طلاق عاطفی با واسطه‌های مرزهای خانواده و رضایت زناشویی، انجام شد. این پژوهش از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- همبستگی است . جامعه آماری این پژوهش، زنان و مردان ایرانی متأهلی است که حداقل 5 سال از ازدواجشان گذشته باشد. تعداد نمونه شامل 144 نفر می باشد که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل؛ 1. پرسشنامه مرزهای خانواده هوشیاری؛ 2. پرسشنامه رضایت زناشویی جدیری؛ 3. پرسشنامه طلاق عاطفی عبدی؛ 4. پرسشنامه فضای مجازی صفورایی و تقییان بود. یافته اصلی پژوهش نشان داد که سه متغیر استفاده نامناسب از فضای مجازی، مرزهای خانواده و رضایت زناشویی از طریق مسیر آزمون شده، 36 درصد واریانس طلاق عاطفی را پیش‌بینی می‌کند. به این معنا که استفاده نادرست از فضای مجازی سبب ایجاد آسیب به مرزهای خانواده می‌شود و آسیب به مرزهای خانواده کاهش رضایت زناشویی را به بار می‌آورد و نتیجه کاهش رضایت زناشویی ایجاد طلاق عاطفی در زوجین است. آموزش بهره‌برداری بهینه، بجا و مناسب از فضای مجازی در جلوگیری از آسیب خانواده در ابعاد ساختار مرزی، رضایت زناشویی مؤثر می‌باشد و از طلاق عاطفی و قانونی پیش‌گیری می نماید.

نقش تعدیل کننده خردورزی در رابطه بین کیفیت استفاده از فضای مجازی و مرزهای بیرونی خانواده

در چکیده مقاله «نقش تعدیل کننده خردورزی در رابطه بین کیفیت استفاده از فضای مجازی و مرزهای بیرونی خانواده» می‌خوانیم: این پژوهش با هدف بررسی نقش تعدیل‌گر خردورزی در رابطه بین مرزهای بیرونی خانواده و کیفیت استفاده از فضای مجازی انجام شد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل طلاب متأهل حوزه علمیه قم بوده است. از جامعه مذکور 128 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری داده‌های پژوهش، از پرسشنامه مرزهای بیرونی خانواده هوشیاری، مقیاس خردمندی ۲۱ سؤالی اشمیت، مالدون و پاندرز و پرسشنامه فضای مجازی تقییان و صفورایی استفاده شد. نتایج با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که: الف) بین متغیر مرزهای بیرونی خانواده و کیفیت استفاده از فضای مجازی رابطه منفی معنی‌‌دار وجود دارد. ب) بین متغیر استفاده نامناسب از فضای مجازی و خردورزی خانواده رابطه منفی معنی‌‌دار وجود دارد. ج) خردورزی در رابطه بین دو متغیر استفاده نامناسب از فضای مجازی و مرزهای بیرونی خانواده نقش تعدیل کننده دارد.

استنطاق عوامل آرامش خانواده از قرآن

در طلیعه نوشتار «استنطاق عوامل آرامش خانواده از قرآن» آمده است: قرآن کریم دستورالعمل زندگی بشر تا روز رستاخیز است و لذا باید همواره پاسخگوی نیازهای وی باشد. لازمه این غرض، جامعیت و جاودانگی این کتاب است که هر دو لازمه خاتمیت نبوت می‌باشند. استنطاق به معنای "عرضه سوالات به قرآن و دریافت پاسخ" امری فراتر از تفسیر ترتیبی، تفسیر قرآن به قرآن، و تاویل قرآن است. پژوهش حاضر با هدف به دست آوردن دیدگاه قرآن در مورد عوامل آرامش خانواده با روش توصیفی – تحلیلی انجام شد. بدین منظور عوامل آرامش خانواده براساس رویکردها و مدل‌های معتبر در روان‌شناسی استخراج، مقوله-بندی و بر قرآن عرضه گردید تا دیدگاه قرآن در این زمینه به دست آید. نتایج پژوهش نشان می‏دهد که آیات بسیاری در قرآن مرتبط با موضوع پژوهش هستند. عواملی که درباره آرامش خانواده در قرآن بدست آمد عبارتند از 13 عامل تحت عنوان 1) لباس‌بودن‌همسران‌برای یکدیگر 2) انس 3) موده 4) رحمه 5) حسن معاشرت 6) مدیریت مرزها 7) تامین نیازهای اولیه 8) گشایش اقتصادی 9) تمایز نقش‌های جنسیتی 10) مراجعه به مشاور متخصص و متعهد 11) رشد عقلی و عاطفی 12) سلامت جسمی و روانی و 13) ایمان.