محسن اسماعیلی، استاد دانشگاه تهران، به مناسبت ماه مبارک رمضان در سلسله مباحثی با عنوان «پای منبر علی(ع)» که به همت ایکنا و به صورت ویدیویی تولید شده است با نگاهی به نهجالبلاغه به بیان پندهایی از امیرالمؤمنین(ع) پرداخته است که متن و فیلم جلسه هجدهم آن با عنوان «عالمان بیعمل» در ادامه میآید:
به نظر شما چه کسانی در قیامت بیشترین حسرت را میخورند و بیشترین اندوه و افسوس را با خودشان دارند؟ هر کسی جوابی برای این سؤال دارد اما امام صادق(ع) فرمود: «انّ أعظَمَ النّاسِ يَومَ القِيامَةِ (حَسْرَةً) مَن وَصفَ عَدْلاً ثُمَّ خالَفَهُ إلى غَيرِهِ» یعنی بزرگترین حسرتها در قیامت مخصوص کسانی است که شعارهای خوب میدهند ولی خودشان برخلاف آن شعارها عمل میکنند. این افراد از عدالت سخن میگویند ولی ستمگری میکنند.
چنین کسانی که عالمان بیعمل یا واعظان غیر متعظ نامیده میشوند بزرگترین بلای جامعه بشری هستند. در منحرف کردن انسانها و بیتفاوت کردنِ عوامِ جوامع، بزرگترین نقش را همین کسانی بر عهده دارند که خوب سخن می گویند و سخن خوب هم میگویند اما در عمل برخلاف آن عمل میکنند.
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ؛ الا ای کسانی که ایمان آوردهاید، چرا چیزی میگویید که در مقام عمل خلاف آن میکنید؟ این عمل که سخن بگویید و خلاف آن کنید بسیار سخت خدا را به خشم و غضب میآورد» (صف/ 2و3) حضرت علی(ع) در حکمت صد و پنجاهم نهج البلاغه فرمود: «لَا تَكُنْ مِمَّنْ يَصِفُ الْعِبْرَةَ وَ لَا يَعْتَبِرُ وَ يُبَالِغُ فِي الْمَوْعِظَةِ وَ لَا يَتَّعِظُ» یعنی از کسانی نباش که سخن از پند میگویند اما خودشان پند نمیگیرند و به میزان زیادی هم نصیحت میکنند اما خودشان نصیحت ناپذیر هستند. خدایا به ما کمک کن که از اینگونه انسانها نباشیم.
انتهای پیام