ریشه ریا، ترجیح منافع ناچیز دنیوی بر منافع آخرتی است

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا پورذهبی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن( ایکنا) از سیستان و بلوچستان، گفت: ریا یعنی آن‌که انسان عملی را که باید برای خدا انجام دهد برای غیرخدا انجام دهد، مانند ریا در اعمال عبادی، گاهی اصل انجام عمل از روی ریا است (شخصی که اصلا اهل نماز نیست جلوی دیگران اقدام به خواندن نماز می‌کند) و گاهی کیفیت انجام آن ریاکارانه است (شخصی که معمولا در خلوت خود نمازش را سریع می‌خواند در مقابل دیگران نمازش را طولانی می‌کند).
این مدرس حوزه و دانشگاه زاهدان اظهار کرد: ریا از آن جهت مذموم است که انسان کاری را در ظاهر برای خدا انجام می‌دهد اما در واقع شخص دیگری را مدّ نظر دارد و این عمل در نزد همه عقلای علم، ناپسند و مذموم است.
وی بیان کرد: اثر سوء ریا تا آن‌جایی است که موجب بطلان عمل انجام شده می‌شود. خداوند این نکته را در قرآن صراحتاً یادآور شده است. برای نمونه در آیه 264 سوره مبارکه بقره آمده است: « یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَالاذی کَالَّذی یُنْفِقُ مالَهُ رِئاءَ النّاسِ وَلا یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ»؛ ای مؤمنان صدقات و کمک‌های خود را با منّت و آزار باطل مسازید مانند کسی که مالش را برای خود نمایی انفاق می‌کند و در دل به خدا و روز رستاخیز ایمان ندارد.
پورذهبی افزود: همچنین اهل بیت(ع) که مبلغان دین مبین اسلام هستند به این موضوع تصریح کرده‌اند. به طور مثال: امام صادق (ع) می‌فرمایند: « تمام کارهای نیک مورد قبول خدا است جز عملی که از روی ریا باشد.» ( بحار الانوار ج75 ص281)
مسئول نهاد رهبری دانشگاه سیستان و بلوچستان در خصوص علت ارتکاب ریا بیان کرد: ریا زمانی رخ می‌دهد که انسان یاد خدا را فراموش کند و عملی که باید مخلصانه برای خدا انجام دهد را به خاطر ترجیح منافع ناچیز مادی و دنیوی بر منافع معنوی و آخرتی، برای دیگری انجام دهد.

حجت‌الاسلام پورذهبی در خصوص راه جلوگیری از ابتلاء و ارتکاب به ریا اظهار کرد: تقویت اخلاص، بی‌توجهی به اجر و مزدهای دنیوی و در مقابل اهتمام به اجر اخرتی اعمال، انجام پنهانی اعمالی در که در آن‌ها قصد قربت وجود دارد و توجه به اثر ابطال کنندگی ریا در اعمال، از جمله راه‌های جلوگیری از ریا است.