معارف - اندیشه

همایش بین‌المللی مطالعات عرفان اسلامی برگزار می‌شود

همایش بین‌المللی مطالعات عرفان اسلامی برگزار می‌شود

انجمن علمی عرفان اسلامی ایران همایش بین‌المللی سالانه مطالعات عرفان اسلامی را با موضوع «عرفان، تصوف و هویت ایرانی در چند محور برگزار می‌کند.
از عقلانیت دینی تا فلسفه تطبیقی؛ پژواک اندیشه در آیینه یک هفته معارف

از عقلانیت دینی تا فلسفه تطبیقی؛ پژواک اندیشه در آیینه یک هفته معارف

سرویس اندیشه در پایان هفته‌ای پرخبر، از پیام حکیمانه آیت‌الله نوری همدانی به ستاد «گردهمایی ملی صبر» تا بررسی مبانی فقهی و عقلی حرمت و وجوب سلاح اتمی، پرونده پژوهشی فاطمیه، رونمایی و نقد علمی کتاب فلسفه تطبیقی و فراخوان‌های علمی در حوزه حدیث و عرفان اسلامی و همچنین قرار گرفتن نام بایزید بسطامی و علامه طباطبایی به عنوان دو چهره شاخص عرفان، قرآن و فلسفه ایرانی در فهرست جهانی یونسکو را مرور می‌کند؛ هفته‌ای که عقل و ایمان، فقه و عرفان در گفت‌وگویی تازه از روح زمان سخن گفتند. مرور این رخدادها، بیش از پیش بر تأمل در پیوستگی عقل و ایمان در فرهنگ ایرانی – اسلامی تأکید می‌کند، آن‌جا که حکمت دینی، سیاست فکری، و معنویت اجتماعی در یک منظومه واحد از خرد و نور به هم می‌رسند.
هم سخنی تمدن‌ها؛ جست‌وجوی هماهنگی میان جهان‌های اندیشه

هم سخنی تمدن‌ها؛ جست‌وجوی هماهنگی میان جهان‌های اندیشه

نشست رونمایی کتاب و نقد علمی «فلسفه تطبیقی» از پل ماسون _ اورسل در دانشگاه شهید مطهری با حضور جمعی از استادان و پژوهشگران این عرصه برگزار شد. در این نشست از همگرایی و فهم دوباره‌ سنت‌های فکری و تلاش برای آنکه شرق و غرب، نه در جدال، بلکه در گفت‌وگوی معنا گرد هم می‌آیند تا بازخوانی روح فلسفه ایرانی در میان میراث حکمی که از فارابی تا ملاصدرا به ما رسیده است و همچون پلی میان دو افق دیده می‌شود، سخن گفته شد.
حضرت زهرا(س)؛ صدای عقلانیت و ولایت در امتداد نبوت

حضرت زهرا(س)؛ صدای عقلانیت و ولایت در امتداد نبوت

حجت‌الاسلام محمد‌حیدر مظفری نویسنده کتاب «امامت در بیان حضرت زهرا(س)»، از ضرورت بازخوانی شخصیت حضرت فاطمه(س) سخن می‌گوید؛ شخصیتی که با عمر کوتاه اما اثرگذار خود، الگویی برای ایمان آگاهانه، دفاع از حقیقت و مقاومت اخلاقی در برابر انحرافات پس از پیامبر(ص) بود. به باور او، فهم سیره فاطمی بدون تکیه بر بنیان‌های معرفتی قرآن و سنت، به درکی ناقص و صرفاً عاطفی از حضرت فاطمه(س) منتهی می‌شود، حال آنکه این سیره خود مکتبی فکری در بطن الهیات اسلامی است.
پیام ۱۳ آبان برای جهان امروز؛ مقابله عقلانی و وجدانی با استکبار

پیام ۱۳ آبان برای جهان امروز؛ مقابله عقلانی و وجدانی با استکبار

۱۳ آبان تنها یک تاریخ در تقویم نیست، بلکه نمادی از ایستادگی و مقاومت ملت ایران در برابر ظلم و استکبار جهانی است. حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمودزاده در یادداشتی بر ضرورت تبیین دقیق مفهوم استکبار و تقویت روحیه استکبارستیزی در جامعه تأکید کرد و آن را حق فطری و عقلانی هر انسان آزاده دانست.
الهام، استمرار هدایت الهی پس از ختم نبوت

الهام، استمرار هدایت الهی پس از ختم نبوت

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه الهام به معنای القای برخی معارف به افرادی است که پیامبر هم نبوده‌اند، گفت: قرآن از تعبیر وحی برای آن استفاده می‌کند که با وحی نبوت تفاوت دارد و انسان مؤمن هم به میزان تقوا و تزکیه نفس از آن بهره‌مند می‌شود.
بمب اتم در ترازوی فقه؛ از حرمت شرعی تا وجوب عقلی

بمب اتم در ترازوی فقه؛ از حرمت شرعی تا وجوب عقلی

نشست «مبانی فقهی کاربرد سلاح اتمی» شامگاه ۱۱ آبان‌ماه در پژوهشگاه فقه معاصر قم برگزار شد و با حضور استادان حوزه و دانشگاه، جدال دیدگاه‌ها درباره تولید، انباشت و کاربرد سلاح هسته‌ای شدت گرفت. در این جلسه، حجت‌الاسلام مهاجرنیا و سیدصادق حقیقت بر ضرورت تولید بمب اتم تأکید کردند، اما حجت‌الاسلام پورامینی با استناد به فتوای رهبری، حرمت قطعی ساخت و کاربرد آن را یادآور شد. محور اصلی بحث، تمایز میان جواز تاکتیکی سلاح هسته‌ای برای نظامیان و ممنوعیت کشتار جمعی غیرنظامیان بود. این مناظره تصویری از اختلاف‌نظرهای فقهی و تلاقی آن با مسائل امنیت ملی و بازدارندگی ارائه کرد.
راهکارهای قرآن برای تأمین امنیت پایدار

راهکارهای قرآن برای تأمین امنیت پایدار

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه پاسخ قرآن به اینکه «انسان چیست» در 5 محور کلیدی خلاصه می‌شود، گفت: فطرت توحیدی انسان با سرشتی خداگرا و عدالت‌خواه آفریده شده و امنیت پایدار در گرو احیای این فطرت است.
ثبتِ نام «بایزید بسطامی» و «علامه طباطبایی» در فهرست جهانی یونسکو

ثبتِ نام «بایزید بسطامی» و «علامه طباطبایی» در فهرست جهانی یونسکو

بایزید بسطامی و علامه طباطبایی دو چهره شاخص عرفان، قرآن و فلسفه ایرانی در فهرست جهانی یونسکو قرار گرفتند.
خواجه نصیرالدین طوسی؛ حکیمِ حاکم در طوفان تاریخ

خواجه نصیرالدین طوسی؛ حکیمِ حاکم در طوفان تاریخ

در یکی از تاریک‌ترین دوران تاریخ ایران، حکیمی برخاست که نشان داد خرد و عمل می‌توانند جهان را دگرگون کنند. خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف، سیاست‌مدار و منجم، در دل آشوب‌های مغول و زوال خلافت عباسی، با حکمت عملی خود، مسیر تاریخ ایران را روشن کرد و پیوند میان عقل، اخلاق و قدرت را به نمایش گذاشت.