یافتن زمینههای وحدت عملی؛ مهمترین گام برای همگرایی جهان اسلام
کارشناس مسائل جهان اسلام با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های وحدت ایجاد قدرت برای دنیای اسلام است، گفت: باید یافتن زمینههای وحدت عملی که به آثار ملموس و روشنی منجر شود در دستور کار دولتمردان و نخبگان جهان اسلام قرار گیرد و می‌توان همکاری‌های اقتصادی مشترک بین دو کشور یا دو استان دو کشور اسلامی را به عنوان گام اول در نظر گرفت.
صباح زنگنه، کارشناس و تحلیلگر مسائل جهان اسلام، در گفت‌وگو با ایکنا درباره نقش عوامل درونی و بیرونی جهان اسلام در عدم تحقق وحدت امت اسلامی گفت: ملت‌های اسلامی هیچ‌گاه مشکلی با یکدیگر نداشته و ندارند و احساس بیگانگی از هم نمی‌کنند و خود را معتقد به دین، کتاب، پیامبر و قبله واحدی می‌دانند و آنچه تفرقه و اختلاف ایجاد می‌کند اغراض و سیاست‌های سیاستمداران است.
نقش حاکمان داخلی و قدرت‌های بیرونی در اختلاف‌افکنی
وی افزود: در تاریخ گذشته و حتی قرون میانه اسلامی تجربه شده هرگاه سیاستمداران خواستند بدون دردسر بر جوامع اسلامی حکمرانی کنند اختلافات طایفه‌ای، فکری و اعتقادی ایجاد می‌کردند و مردم را با مشغول درگیری با هم می‌کردند. امروز این مسئله روشن‌تر و جدی‌تر از قبل است. به واسطه مرزهای بین کشورها هر حاکمی خودش را دارای سرزمین و جایگاه به منزله بروز حاکمیتش می‌بیند و سعی می‌کند مردم کشورش را نسبت به همسایگان مسلمانش حساس و تحریک کند و این برای تقویت جایگاه حکومتش است.
این کارشناس مسائل جهان اسلام اظهار کرد: در این میان تفرقه‌انگیزی قدرت‌های خارجی نیز مزید بر علت شده تا تحقق وحدت با چالش‌های اساسی روبرو شود به ویژه اینکه برخی حکام جهان اسلام بقای خود را در سایه همین حمایت قدرت‌های خارجی می‌بینند. در چنین وضعیتی که جوامع اسلامی درگیر اختلافات درونی هستند هیچ اندیشمند مخالف و متفاوتی هم به فکر رسیدن به حکومت نمی‌افتد چون آن را منجر به تضعیف جامعه و تشدید درگیری‌های داخلی می‌داند.
زنگنه با بیان اینکه بخشی از این اختلاف‌افکنی‌ها با هدف تسلط بر منابع اقتصادی است، گفت: بسیاری از حکومت‌های اسلامی از دستورالعمل‌های قدرت‌های خارجی اطاعت می‌کنند و همچنان آثار نفوذ و سلطه قدرت‌های بزرگ میان برخی کشورهای اسلامی قابل مشاهده است و این قدرت‌ها هم برای تداوم تسلط و نفوذ خودشان در این منطقه استمرار این اختلافات و تنش‌ها را میان کشورهای اسلامی مفید و مؤثر می‌دانند.
وی درباره اینکه محور وحدت‌گرا و تقریبی تا چه اندازه در ارائه طرح‌های عملی در جهان اسلام موفق بوده، تصریح کرد: به طور طبیعی صداهای اختلاف‌برانگیز توجه بیشتری را به خود جلب می‌کنند. وقتی که در میان نیروهای مثبتی که دعوت به همکاری و وحدت می‌کنند صدای مخالفی بلند شود و یک اختلاف روشی، عقیدتی، سیاسی، مرزی و... را فریاد بزند این فریاد مخالف مورد توجه بیشتر رسانه‌ها و افکار عمومی قرار می‌گیرد و به همین دلیل دعوت به وحدت آثار خود را کمتر می‌تواند نشان دهد و در عین حال اثرگذاری سیاست‌های وحدت‌گرا برخلاف سیاست‌های تفرقه‌گرا، زمان‌بر و تدریجی است.
ضرورت عمق‌بخشی به تحرکات وحدت‌گرا
زنگنه درباره تجربه مثبت وحدت جهان اسلام در مقابله با توهین رئیس‌جمهور فرانسه گفت: یکی از ویژگی‌های وحدت این است که ایجاد قدرت و موج می‌کند و این موج‌آفرینی می‌تواند بسیاری از آثار تخریبی تفرقه و واگرایی را از بین ببرد. اما این حرکات اغلب نوسانی، مقطعی و موجی است و تداوم و عمق لازم را ندارد و لذا باید برای تعمیق آن تدبیری اندیشید.
این کارشناس مسائل جهان اسلام بیان کرد: متأسفانه نهادها و دستگاه‌های تقریبی بیشتر به همایش‌ها و کنفرانس‌ها می‌پردازند و لازم است حداقل یک طرح عملیاتی، که بین دو کشور یا دو استان دو کشور اسلامی زمینه همکاری عملی و ملموس را در حوزه اقتصادی ایجاد کند، ارائه شود تا به مردم این مناطق نشان دهد که در سایه همکاری چه منافعی نصیب‌شان می‌شود.
زنگنه ابراز کرد: پیدا کردن زمینههای وحدت عملی که به آثار ملموس و روشنی منجر شود کار سخت و پیچیده‌ای نیست و سایر دستگاه‌ها نیز باید بیشتر به این نوع همکاری‌ها بیندیشند و با تقویت و توسعه آن، حوزه‌های همکاری را از اقتصادی به سایر حوزه‌ها تسری دهند. از طرفی آثار و نتایج این همکاری‌ها به نفع طرفین باشد نه اینکه به فضایی تبدیل شود که منافع یک طرف از این همکاری تأمین شود و طرف دوم تنها منابع خود را از دست‌رفته ببیند. اینها نکاتی اساسی است که باید برای ایجاد زمینههای ملموس وحدت عملی و پایداری آنها رعایت شود.
انتهای پیام
