مالکیت فکری، بن‌سازه اقتصاد دانش‌بنیان است
کد خبر: 4212788
تاریخ انتشار : ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۴:۲۶
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی:

مالکیت فکری، بن‌سازه اقتصاد دانش‌بنیان است

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور گفت: اگر قرار باشد بنایی به نام اقتصاد دانش‌بنیان بسازیم بن‌سازه می‌خواهد و آن بن‌سازه مالکیت فکری است. اقتصاد دانش بنیان مزیتش ارزشی است که توسط علم وفناوری ایجاد می‌شود در مقابل ارزشی که توسط دارایی‌های فیزیکی ایجاد می‌شود.

عدم اطمینان به مالکیت فکری انگیزه فعالان فرهنگی و هنرمندان را از بین می‌بردبه گزارش خبرنگار ایکنا، رویداد روز جهانی مالکیت فکری «دیدار پایدار» صبح امروز 9 اردیبهشت در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.

در ابتدای نشست محمد باصولی؛ رئیس دانشگاه علم و فرهنگ سخنرانی کرد و گفت: از ویژگی‌های این دانشگاه این است که دانشکده‌های آن به جهاد دانشگاهی متصل هستند و یکی از سازوکارهای نوآوری در دانشگاه همین مسئله است. در این دانشگاه سعی شده با شعار دانشگاه کارآفرین و دانشگاه نوآور و ارزش‌آفرین به موضوع ایجاد ارزش برای مخاطبین خودش توجه شود.

وی افزود: ما برای توسعه نوآوری و خلاقیت نیازمند پرداختن به موضوع مالیکت فکری هستیم. از وزارت علوم، جهاد دانشگاهی و صندوق‌های مختلف امروز در این جمع حضور دارند، و این مسئله را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم این هم‌افزایی منجر به اتفاقات بهتر باشد.

 

در حوزه مالکیت فکری از دنیا عقب هستیم

در ادامه برنامه محمدحسین ایمانی خوشخو؛ عضو شورای عالی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سخنرانی کرد و گفت: در کشور ما بحث مالکیت فکری با کشورهای دیگر خیلی فرق می‌کند، آنها مرحله تثبیت را گذراندند ولی ما هنوز به آن جایگاه نرسیدیم اگرچه همه نهادها در این زمینه دارند کار می‌کنند ولی باید سرعت را بیشتر کنیم تا به آن جایگاه برسیم.

عدم اطمینان به مالکیت فکری انگیزه فعالان فرهنگی و هنرمندان را از بین می‌برد

وی افزود: بحث صنایع خلاق و صنایع فرهنگی از کجا شکل گرفته است؟ آیا فرهنگ می‌تواند بخش مولد کشور باشد یا نه؟ در کشورهای دیگر درآمدهای زیادی از حوزه فرهنگ ناشی می‌شود و می‌گویند بین فرهنگ و آموزش و صنعت هیچ تفاوتی نیست ولی چرا در کشور ما بخش فرهنگ همیشه نیازمند بودجه است. کار سینما، کار موسیقی، کار تئاتر در کشور ما نیازمند بودجه است و بخش فرهنگ بخش کمک‌بگیر است. هم خود اهل فرهنگ و هنر این را قبول کردند و هم مسئولان. زمانی که من در ارشاد فعالیت می‌کردیم به خانه هنرمندان می‌رفتم و می‌دیدم مملو از اثر هنری است که فکری برای فروش آنها نکرده بودند و هنرمند وظیفه خودش را فقط تولید اثر می‌دانست. یکی از دلایلش این است که مالکیت فکری در عرصه هنر مسئول ندارد. 

ایمانی ادامه داد: مثلا من به عنوان موسیقی‌دان آهنگ می‌سازم ولی فردا یک نفر کپی می‌کند و انگیزه مرا از بین می‌برد. طرف فیلم‌نامه می‌نویسد یکی دیگر کپی می‌کند. این عدم اطمینان به مالکیت فکری موجب می‌شود افراد انگیزه خود را از دست بدهند. مالکیت فکری می‌تواند اقتصاد این بخش را رونق بدهد. ما الآن خلأ داریم و دچار رکودیم ولی اگر این اتفاق بیفتد موجب رونق صنایع خلاق و فرهنگی می‌شود.

وی تصریح کرد: یکی از کارهای ابتدایی که باید در این زمینه صورت بگیرد فرهنگ‌سازی است. همه دستگاه‌ها باید کار کنند و شیوه تثبیت این مقوله را در کشور طراحی کنند. شما به عنوان خالق یک اثر هنری، اثری را خلق کردی باید کجا آن را ثبت کنی؟ اگر ثبت کردی و شما در محکمه مدعی کپی‌برداری بودی چگونه باید مدعای خودت را اثبات کنی؟ آیا قضاتی داریم که تخصصشان مالکیت فکری باشد؟ علاوه بر این ما در حوزه صنایع فرهنگی و هنری یک مشکل مهم داریم و آن اینکه سلیقه‌های پدیدآورندگان به هم نزدیک است و از هم جدا نیست. ما در سال 84 در ارشاد یک سمفونی برای پیامبر(ص) ساختیم. می‌خواستیم یک تکه از آهنگ فیلم محمد رسول الله(ص) استفاده کنیم، رفتیم از خالق اثر مجوز گرفتیم تا از این موسیقی استفاده کنیم. این اطمینان خاطر اگر برای خالق اثر نباشد دستش به کار نمی‌رود. هم در حوزه تولیدکنندگان سلیقه‌ها نزدیک است و هم برای مخاطب و برای مخاطب هم خیلی مهم نیست و می‌خواهد لذت ببرد. در یکی از حراج‌های تهران یک تابلوی سهراب سپهری با قیمت بالایی فروش رفت، بعد یک نفر ادعا کرد این تابلو تقلبی است ولی نهایتا مشخص شد تابلو اصل است. ما در محصولات فیزیکی اینقدر مشکل نداریم ولی در حوزه فرهنگ و هنر این مشکلات وجود دارد.

ایمانی در ادامه گفت: همه دستگاه‌ها الآن یک گوشه کار دستشان است و خود همین یک آسیب است. در این زمینه زحمت‌هایی هم کشیده شده است و خود جهاد دانشگاهی دفتر مالکیت فکری ایجاد کرده است. پیشنهادی که بنده دارم این است که همه دستگاه‌ها دست به دست هم بدهند و قانون در این زمینه بازبینی شود. نکته آخر اینکه ما طرحی را به عنوان دهکده صنایع فرهنگی به شورای عالی انقلاب فرهنگی بردیم. ما از این طرف دهکده بردیم، از آن طرف شهر جهانی تحویل گرفتیم و الآن آقای رئیس جمهور طی ابلاغ این شهر جهانی گفتند وزارت فرهنگ و ارشاد موظف است نسبت به ایجاد این شهر اقدام نماید. ما در این شهر جهانی چهار قسمت داریم؛ یک بحث جهانی بودن یعنی کشورهایی که از نظر فرهنگی با ما قرابت دارند؛ دوم استانی، تبلور صنایع فرهنگی در استان‌ها خیلی بیشتر از تهران است؛ سوم، از نظر موضوعی مثل سینما، مدل و لباس و ... . مسئله بعدی مالکیت فکری است و باید این مرکز را به قطب مالکیت فکری صنایع فرهنگی تبدیل کرد. قرار است این مجموعه در 200 هکتار تاسیس شود و حقیقتا کار دشواری است ولی جهاد دانشگاهی توانایی انجام کارهای بزرگ را دارد.

 

مالکیت فکری، بن‌سازه اقتصاد دانش‌بنیان است

در ادامه نشست روح‌الله دهقانی فیروزآبادی؛ معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور سخنرانی کرد و گفت: اگر قرار باشد بنایی به نام اقتصاد دانش‌بنیان بسازیم بن‌سازه می‌خواهد و آن بن‌سازه مالکیت فکری است. اقتصاد دانش بنیان مزیتش ارزشی است که توسط علم وفناوری ایجاد می‌شود در مقابل ارزشی که توسط دارایی‌های فیزیکی ایجاد می‌شود. دارایی‌های فیزیکی اندازه‌گیری مشخصی دارند ولی اندازه‌گیری ارزش فکری کار ساده‌ای نیست. ما قبل از اینکه ساختمان را بسازیم باید پی آن را بسازیم. ما سال‌ها در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان کار کردیم غافل از آنکه قبلش باید یک نظام مشخص داشته باشیم و بتوانیم دستاوردهای آن که علمی و تحقیقاتی است را اندازه‌گیری و اعتبارسنجی کنیم. شما صد شرکت بزرگ فناوری دنیا را نگاه کنید 97 درصد ارزش بازار این شرکت‌ها دارایی‌های نامشهودشان است. آنچه ارزش ایجاد می‌کند اختراعات آن شرکت است، فناوری آن شرکت است، اعتبار برند و نامش است. اینها به اصل تبدیل شدن علم به ثروت و ارزش هویت می‌دهد. ما بسیار عقب هستیم و باید با شدت زیاد در موضوع مالکیت فکری و اعتباردهی و ارزیابی آن کار کنیم.

وی افزود: اگر ارزیابی درست انجام نشود و ارزش واقعی مشخص نشود بعدا اعتبار آن ارزش‌گذاری از بین خواهد رفت. بحث بعدی این است که اگر ارزش‌گذاری شد اعتباردهی شود و بانک‌ها اعتبار و تسهیلات بدهند. امیدوارم خیلی زود چندین تجربه موفق در این حوزه کسب کنیم تا دارایی‌های نامشهود شرکت‌های دانش‌بنیان ارزش‌گذاری شود و تبدیل به اعتبار شود. امیدوارم با توجه به عزمی که در مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی وجود دارد این جریان که همه احساس می‌کنیم مورد نیاز است شدت بگیرد و زودتر شاهد نظام خوب کارا برای ارزیابی، اعتباردهی و توسعه مالکیت فکری در کشور باشیم. 

انتهای پیام
captcha