شرط توفیق در بازسازی انقلابی حوزه فرهنگ / قرارگاه قرآنی تشکیل شود / آخرین خبر از برنامه هفتم توسعه + فیلم

فرهنگ از جمله مقولاتی است که رهبر معظم انقلاب همواره بر ضرورت فهم جایگاه و اهمیت آن تأکید داشته‌اند و از مظلومیت این حوزه در کشور نسبت به سایر عرصه‌ها ابراز ناراحتی و نگرانی کرده‌اند. در همین راستا در طی دو سال اخیر ایشان دو توصیه مهم را در این زمینه به مجلس یازدهم و دولت سیزدهم در آغاز به کار هر دو قوه کرده‌اند؛ ایشان به مجلس یازدهم توصیه کردند که اقتصاد و فرهنگ را دو اولویت اصلی خود قرار دهد و دولت سیزدهم را به «بازسازی انقلابی در ساختار فرهنگی کشور» فراخواندند. لذا ایکنا در این باره گفت‌وگویی با محمد رشیدی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی و دبیر فراکسیون قرآن و عترت، که خود از حافظان و قاریان قرآن است، انجام داده که متن آن به شرح ذیل است.

ایکنا ـ رهبر معظم انقلاب در اولین دیدار هیئت دولت سیزدهم بر مسئله «بازسازی انقلابی در ساختار فرهنگی کشور» تأکید کردند. شما ضرورت این مسئله را در چه می‌دانید؟

گفتمان انقلاب اسلامی براساس گفتمان قرآن و سیره ائمه معصومین(ع) شکل گرفت و این نهضت یک حرکت قرآنی بود. هر چه جلوتر رفتیم جنبه‌های بیشتری از این حرکت بسیار بزرگ نمود پیدا کرد تا به پیروزی انقلاب رسید. پس از پیروزی انقلاب هم دستاوردهای بسیار شگرف و ارزشمند انقلاب چه در عرصه داخلی و چه در خارج از مرزهای ما، و اثر این حرکت بسیار بزرگ بر روی افکار توده‌ها و ملت‌های مسلمان و غیر مسلمان و آزادیخواهان جهان، این گفتمان را تسری داد. منتهی در عین حال که این گفتمان را صادر کردیم و همچنان این امر تا امروز استمرار دارد، از خارج از مرزهای جغرافیایی و اعتقادی، از سوی دشمن به ما شبیخون فرهنگی زده شد و نفوذ در عرصه فرهنگی اتفاق افتاد و آنها سعی کردند این گفتمان بسیار اصیل، ناب و ارزشمند را دچار التقاط کرده و در فرهنگ نیز به طور خاص ما را به التقاط فرهنگی مبتلا کنند. نمونه این امر انحرافاتی است که در مسائل فرهنگی و حتی مذهبی از جمله در عزاداری‌ها شاهدیم که اصیل و مطابق آموزه‌های قرانی و سنت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) نیست. به همین دلیل رهبر معظم انقلاب فرمودند ما نیاز به یک بازبینی در عرصه فرهنگی داریم تا ببینیم کجا از این گفتمان اصیل فاصله گرفتیم و دچار انحراف شدیم و جریان نفوذ در کجاها اثر گذاشته و ما از آن تأثیر پذیرفته‌ایم و این را پالایش کنیم.

اگر این انحراف در حوزه فرهنگ اتفاق بیفتد، به حوزه سیاست، اقتصاد و مسائل اجتماعی تسری پیدا می‌کند. البته این مسئله (پالایش) همیشه مورد نیاز است و اصلا دلیل اینکه انبیا یکی پس از دیگری آمدند همین بوده وگرنه خداوند می‌توانست یک پیامبر را با یک گفتمان بیاورد اما علی‌الدوام این نیاز وجود داشته که یک هادی در کنار انسان‌ها وجود داشته باشد. فلسفه وجودی ائمه اطهار(ع) هم که هنوز هم ادامه دارد و ما منتظر حضرت ولی عصر(عج) هستم، این است که به منزله هادی کنار انسان‌ها باشند و هم مدیریت جامعه را به دست بگیرند و هم این گفتمان ناب الهی را به‌روز کنند.

ما نیازمند بازگشت به آثار برخاسته از قرآن و عترت هستیم و آن را با آنچه که امروز به عنوان معتقدات و ارزش‌های ما مطرح است، تطبیق دهیم و در جاهایی که فاصله گرفتیم سعی کنیم به آن گفتمان اصیل برگردیم.

ایکنا ـ یکی از مشکلات حوزه فرهنگ این است که همیشه به آن به منزله اولویت آخر نگریسته شده است و در این میان فعالیت‌های قرآنی به لحاظ حمایت معنوی و مادی جزو آخرین مقولات مورد توجه در حوزه فرهنگ است. به اعتقاد شما توجه ویژه به قرآن و فعالیت‌های قرآنی چه نقشی در رقم خوردن تحول انقلابی در حوزه فرهنگ دارد؟

امروز نمایندگان مجلس همه دغدغه فرهنگی دارند و نگاه مجلس یازدهم به فرهنگ یک نگاه بسیار جدی و ویژه است و اصلا جزو تأکیدات مقام معظم رهبری به این مجلس اولویت دادن به اقتصاد و فرهنگ بود و مجلس از همان آغاز کار این کار را انجام داد. سال گذشته که من جزو هیئت رئیسه کمیسیون تلفیق بودم و از طرفی دبیر فراکسیون قرآن و عترت نیز هستم، تلاش کردیم که بودجه‌‌های قرآنی افزایش پیدا کند و لذا بر روی درآمدها و سودهای اپراتورهای تلفن همراه، درصدی مالیات تعیین کردیم و آن را در بودجه فرهنگی قرار دادیم که یک بخش از آن مربوط به مباحث قرآنی بود. اما مشکل اصلی در حوزه قرآنی وجود نهادهای موازی بسیار زیاد است و این بودجه بین این نهادها تقسیم می‌شود که در نهایت رقم قابل توجهی نیست و لذا این نهادها نمی‌توانند کار بزرگی انجام دهند.

اگر این نهادهای قرآنی تجمیع شوند و از موازی‌کاری فاصله گرفته شود و یک قرارگاه قرآنی برای ایجاد وحدت رویه تشکیل شود، آن وقت هم بودجه متمرکز می‌شود، هم تخصیص اعتبارات راحت‌تر می‌شود و هم این افزایش اعتبار قابلیت اقدامات بزرگ را در سطح جامعه فراهم می‌کند. امروز تعداد مؤسسات و تشکل‌های فعال قرآنی به قدری زیاد است، که باید با همه آنها جلسه بگذاریم و همه آنها نیازمند بودجه هستند اما خیلی وقت‌ها هم موازی‌کاری یا تداخل کاری دارند و بعد نتیجه لازم و مطلوب گرفته نمی‌شود.

در لایحه بودجه 1400 اعتبارات فعالیت‌های قرآنی به صورت ویژه‌ای افزایش پیدا کرد و ما به دنبال آن هستیم در لایحه بودجه 1401 نیز همین روند صعودی افزایش اعتبارات قرآنی ادامه پیدا کند.

ایکنا ـ با توجه به فرارسیدن زمان ارائه برنامه هفتم توسعه، جایگاه فرهنگ را در این برنامه چگونه ارزیابی می‌کنید؟

علی‌القاعده امسال باید کمیسیون برنامه هفتم توسعه شکل بگیرد ولی با توجه به روی کار آمدن دولت جدید، احتمالا فرصتی داده می‌شود که دولت سال آینده با آمادگی بیشتری لایحه برنامه را به مجلس ارائه دهد و ما هم در مجلس با تمام توان کمک می‌کنیم که برنامه خوبی با توجه به سند چشم‌انداز و فرامین ویژه مقام معظم رهبری تصویب شود و مطمئن باشید فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی به صورت ویژه در برنامه هفتم توسعه دیده می‌شود. از الان کمیسیون فرهنگی کارهای کارشناسی خوبی را آغاز کرده و مرکز پژوهش‌های مجلس به ما کمک کردند و در فراکسیون قرآن نیز فعالیت‌های منسجمی در حال انجام است تا احکام خوبی در برنامه هفتم قرار گیرد تا در سال‌های آینده کمک‌های جدی به مباحث فرهنگی شود و سطح آن ارتقا پیدا کند.

همه داشته‌های معنوی ما مسلمانان از قرآن است و اگر به قرآن مستمسک شویم و با تمام توان این گفتمان را در جامعه پیاده کنیم هم دنیا و آخرت ما آباد می‌شود و هم مردم از آن بهره می‌برند اما اگر این اتفاق نیفتد مطمئن باشید ما روز به روز از این گفتمان فاصله می‌گیریم و در دنیا هم موفق نمی‌شویم. حتما در مجلس یازدهم این دیدگاه وجود دارد که با تمام توان به مباحث فرهنگی کمک شود و در کمیسیون فرهنگی و فراکسیون قرآن و عترت به طور جدی تلاش می‌شود که مباحث فرهنگی در سطح ملی و استانی دنبال شود.

ایکنا ـ نگاه وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی و شخص وزیر را به مباحث قرآنی و تحول انقلابی در عرصه فرهنگ را چگونه دیده‌اید؟

آقای اسماعیلی، وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی، یک شخصیت فرهنگی، معتقد و مکتبی و علاقه‌مند به مباحث قرآنی و فرهنگی است و این مسائل را سال‌ها در سطح پژوهشی و اجرایی دنبال کرده است و ما خیلی امیدواریم که با حضور ایشان تحول جدی در این حوزه ایجاد شود.

به رغم گفتمان قرآنی انقلاب و تمام تأکیدات امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب و بزرگان و مراجع تقلید، باز هم قرآن در مدارس، دانشگاه‌ها و محافل ما در مهجوریت است و این نیازمند آن است که وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت و درمان به این حوزه کمک کنند و مجلس هم حمایت جدی خواهد کرد. به شخصه امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره نسبت به مسائل قرآنی نگاه ویژه‌ای داشته باشد کما اینکه در هنگام رأی اعتماد، یکی از شروط مهم ما با دکتر اسماعیلی این بود که مباحث قرآنی را به طور ویژه ببینند و ما هم در مجلس به ایشان کمک می‌کنیم و فکر می‌کنم یک تحول در این حوزه رخ دهد. البته در این میان نقش شورای عالی انقلاب فرهنگی هم بسیار مؤثر است.

ایکنا ـ به نظر می‌رسد در گام دوم انقلاب اساسا نیاز به یک تحول در ساختار سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌های فرهنگی داریم تا بازسازی در بخش ساختاری فرهنگ بهتر اتفاق بیفتد؟

ما در گام دوم انقلاب جوانان خوبی داریم که به مباحث قرآنی و فرهنگ دینی بسیار علاقه‌مند هستند و از آمادگی لازم برای اقدامات بزرگ در این عرصه برخوردارند اما هر عملیات و اقدامی نیاز به حمایت، پشتیبانی و بودجه دارد و ما سعی می‌کنیم در مجلس از اینها حمایت کامل کنیم اما دولت هم باید یک برنامه منسجم در حوزه قرآنی و فرهنگی داشته باشد.

ما باید جایگاه قرآن را در عرصه ظاهری؛ قرائت، حفظ و آشنایی با مفاهیم، و عرصه سبک زندگی در جامعه نهادینه کنیم و اگر این کار را کردیم به ظهور و جامعه مهدوی نزدیک می‌شویم و هرچه از این فاصله بگیریم از ظهور فاصله می‌گیریم. به عبارتی برای زمینه‌سازی ظهور، باید فرهنگ قرآنی را در جامعه، مسائل تربیتی و سبک زندگی تأثیر بدهیم و امیدواریم دولت سیزدهم با رویکرد انقلابی و نیروهای انقلابی، کمبودها و راه‌های نرفته و نیمه‌رفته دولت‌های قبل را جبران کند و با سرعت بالا گام‌های بسیار ارزشمندی برای تعالی فرهنگ قرآنی بردارند.

گفت‌وگو از مهدی مخبری