حجتالاسلام والمسلمین علی آتشزر، کارشناس رسانه در گفتوگو با ایکنا با بیان اینکه همخوانی با موضوع مهمترین شاخصه تولیدات مناسبتی است، بیان کرد: اولین شاخصه و اصل در تولیدات مناسبتی به این امر برمیگردد که اثر به لحاظ مضمونی با مناسبت مورد نظر همخوانی داشته باشد. این نکته نیز به معنای نگاه سطحی و رو به موضوع نیست. برای مثال وقتی قرار است درباره نیمه شعبان فیلمی ساخته شود میتوان به مفهوم انتظار یا منجی توجه کرد نه اینکه بخواهیم با نشان دادن طاق نصرت فیلمی درباره حضرت مهدی (عج) بسازیم.
وی افزود: در میان تمام مناسبتهای مذهبی، ماه رمضان و محرم بیش از دیگر اتفاقات پررنگ هستند برای همین تلویزیون نگاهی ویژه به این ایام دارد. پخش سریالهای متعدد در ایام ماه مبارک گواه این ادعاست ولی متاسفانه در زمان حال نتوانستهایم بانی کارهایی باشیم که در آنها روح ماه رمضان جاری باشد. این نقصان در شرایطی است که در گذشته نه چندان دور سیما توانسته بود کارهای خوبی در این رابطه تولید کند. سریال «اغما» مثال خوبی در این رابطه است.
این کارشناس رسانه ادامه داد: با رفتن ضرغامی از صدا و سیما رویکرد نسبتا موفق برنامهسازی متوقف شد و به نوعی هر روز بیشتر از نقطه طرازی که مد نظر بود دور شدیم و بیشتر وقت خود معطوف به کارهای مصرفی و رسانهای کردیم. کمبودهای پیش آمده نیز از آنجا نشئت میگیرد که در تولیدات نمایشی فقر اندیشه حاکم شده است. در این راستا ضروریست تا اتاق فکر ایجاد شود تا با برگزاری سینمارهای مختلف پیرامون موضوعات بحثهای اندیشهای صورت گیرد.
آتشزر تاکید کرد: ما یک نوع سرمایهسوزی جدی در حوزه کارهای مناسبتی داریم. برای نمونه سیروس مقدم کارهایی متعددی با کیفیت خوب یا بد تولید کرد و در انتها نیز با ساخت «پایتخت» به کار خود پایان داد، درصورتیکه اگر تولید اندیشه در اتاقهای فکر صورت میگرفت شاهد اتفاقات بسیار بهتری برای چنین فیلمسازانی بودیم. نکته بعد اینکه باید بتوانیم در عرصه فیلمسازی تربیت خوب نیرو داشته باشیم تا اینچنین دستمان خالی نباشد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا مدیران سیما راهکاری برای افزایش کیفیت تولیدات مناسبتی نمیاندیشند، چنین توضیح داد: وقتی معیار برای کیفیت آثار نمایشی میزان مخاطب میشود نتیجه بهتر از این نخواهد شد. البته قبول دارم محصول نمایشی برای مردم تولید میشود اما اینکه یک سریال تنها به این بهانه که تماشاگرش زیاد است موفق قلمداد شود را صحیح نمیدانم. از نگاه من سریال خوب رمضانی نباید روی موج مخاطب پیش رود بلکه باید از او جلوتر حرکت کند.
این منتقد سینما و تلویزیون، فقر فیلمنامه را مشکل دیگر در حوزه برنامهسازی رمضان توصیف کرد و گفت: سالهاست این نکته مورد تاکید قرار میگیرد که در حوزه فیلمنامه ضعیف هستیم. این نقیصه نیز تنها به کارهای ماه رمضان خلاصه نمیشود بلکه اکثر تولیدات سینما و تلویزیون چنین مشکلی را دارند. کمکاری ما در حوزه فیلمنامه در شرایطی رخ میدهد که در سینما جهان به ویژه هالیوود تاکید ویژهای روی مضمون صورت میگیرد تا بتوانند به نوعی هویت خود را به دیگر کشورها منتقل کنند. این هجمه فرهنگی در حالیست که هویت تاریخی آنها شاید چند صد سال بیشتر عمر نداشته باشد اما در ادبیات و هنر این سرزمین مفاخری وجود دارند که هر یک از آنها قادر است الهامبخش کارهای بسیار خوبی باشد.
آتشزر متذکر شد: مفاخر ایران اسلامی تنها به گذشته ختم نمیشود بلکه در زمان حال نیز چهرههای شایستهای، نظیر شهیدان باکری و همت داریم که مورد غفلت واقع شدهاند. نکته دیگری که میتوان به آن اشاره کنم این است که نویسندگان ما در موقعیتهایی که تصویر میکنند زیست داشته باشند تا بتواند موضوع موردنظرشان را به شکل صحیحی به مخاطب منتقل کنند. برای مثال اگر میبینیم مولانا در دنیا شناخته شده است تنها به دلیل مضمون کارهایش این اتفاق صورت نگرفته بلکه نوع بیان آن مضامین است که این رشد کیفی را رقم زده است.
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه بهترین شکل بیان مضامین دینی در کارهای مناسبتی ماه رمضان چگونه کارهایی است؟ چنین توضیح داد: همه قالبها برنامهسازی قادرند موضوعات رمضانی را مد نظر قرار دهند اما پرواضح است قالب نمایشی بهترین شکل بیان موضوعات برای مخاطب عام است زیرا این شکل کار برای مخاطب جذابیت بالایی دارد.
این پژوهشگر فرهنگی به سیما هشدار داد: اگر تلویزیون نتواند کیفیت خود را بالا برد گوی رقابت را به تولیدات شبکه نمایش خانگی خواهد باخت. سیما برای رهایی از این مشکل باید تمرکز خود را روی خانواده متمرکز کند زیرا هویت هر جامعهای را خانواده شکل میدهد. این خواسته نیز باید در راه تقویت خانواده رقم خورد چون اینکه بخواهیم با تصویرسازی سیاه و خشن به معضلات اجتماعی بپردازیم نه تنها برای ما دستاوردی نخواهد داشت بلکه موجب آسیب نیز خواهد بود.
وی در پایان تاکید کرد: مهمترین اصل برای کارهای خانوادگی سیما این است که نکته آموزشی داشته باشند. این موضوع نیز به واسطه همان اتاق فکری که گفتم صورت میگیرد تا نحوه پیامرسانی شکلی سطحی نداشته باشد.
انتهای پیام