محمدفاروق دُرپور، خواننده و نوازنده موسیقی نواحی در تربت جام در گفتوگو با ایکنا در رابطه با سنتهای ماه رمضان گفت: قدیمها با توجه به اینکه در روستاها امکاناتی مثل برق نبوده فردی که صدای خوشی داشت در هنگام سحر شروع به سحریخوانی میکرد. پدر من تعریف میکرد که وقتی در روستای قاسمآباد روی پشتبام میخواند، تمام روستا بیدار میشدند و با چراغ دستی خود به پشتبامها میرفتند تا به سحریخوانی گوش کنند. برخی هم در کوچهها به در خانه میرفتند و میخواندند تا مردم را برای سحری بیدار کنند.
وی ادامه داد: از دیگر سنتهای این ماه میتوان به دوره قرآن اشاره کرد. همچنین سنت احسان و افطاری دادن که هرکس از قبل مشخص میکند که در مسجد افطار بدهد و با شیر، خرما یا حلوا از روزهداران پذیرایی میکنند.
این هنرمند تربت جام اضافه کرد: چندین سال است که مراسم شهرستان تربتجام بر عهده ماست و در شبهای قدر برنامههای مناجاتخوانی را اجرا میکنیم و اشعار مرتبط با این روزها را میخوانیم. در دهه سوم ماه رمضان برنامههای مناجاتخوانی رونق بیشتری دارد البته همه این مراسمات به صورت تکخوانی یا گروهی و بدون ساز است.
دُرپور اظهار کرد: ما ماه رمضان را به سه دهه تقسیم میکنیم و برای هر دهه نامگذاری مشخص با دعاهای مخصوص به خود را داریم در دهه اول ذکر «مرحبا مرحبا»؛ دهه دوم «الفراغ الفراغ» و دهه سوم که دهه خداحافظی با ماه رمضان است ذکر «الوداع الوداع» را میخوانیم.
وی در رابطه با سنت سحریخوانی گفت: هنوز هم سنت سحریخوانی وجود دارد هرچند که دیگر بیشتر از فایلهای صوتی از قبل ضبط شده استفاده میشود. مثلا شوخوانی و سحرخوانیهایی که پدرم مرحوم نورمحمد دُرپور خوانده است را بسیاری هنوز استفاده میکنند. این سنتها هنوز هم وجود دارد اما نه به آن شکل که در گذشته وجود داشته، نسبت به قبل کمرنگتر شده است.
این هنرمند نواحی در رابطه با شعرهای مورد استفاده در مناجاتخوانیها بیان کرد: شعرهای مناجاتخوانی بیشتر مضامین عرفانی دارد و از شعر شعرای شناخته شده و شناخته نشده استفاده میشود. همینطور از اشعاری که در مدح خدا و پیامبر وجود دارد نیز استفاده میکنیم. در قدیم بیشتر از کتاب شاعری به نام ملاحسن استفاده میشد.
وی با بیان اینکه این فرهنگ و سنتها را باید گسترش داد ادامه داد: این سنتها بخشی از دین و ایمان مردم است در خون آنها جریان دارد به همین علت باقی میماند و از بین نمیرود اما باید فرهنگسازی شود و به نسل جدید هم منتقل شود. برای مثال ساز دوتار که در تربتجام وجود دارد خوشبختانه شاید کمتر خانهای باشد در آن دوتار وجود نداشته باشد. در بخش آواز هم همینطور زیاد از آن استقبال میکنند اما اگر به گونهای باشد که این برنامههای سحریخوانی و شوخوانی اقوام بیشتر در رسانه نشان داده شود؛ بهتر است.
دُرپور ادامه داد: من همیشه به جوانان و کسانی که صدای خوش دارند میگویم که حتماً نباید استاد دُرپور یا پورعطایی باشند تا این سحریخوانیها را بخوانند. آنها اشخاص برجستهای بودند که فوت کردند و ما نباید راه آنها رها کنیم و آواز نخوانیم بلکه باید راه آنها را ادامه داد و خواند. خواندن سحریخوانی هم مناجات است و هم باعث میشود که فرهنگ قدیم و گذشته گم نشود و از بین نرود. من در این موضوع جوانان را بسیار تشویق و دعوت به خواندن میکنم.
وی افزود: درست است که همه مثل آن اساتید گذشته نمیشوند اما بالاخره باید این فرهنگ بماند و کسانی که صدای خوبی دارند باید تمرین کنند تا بتوانند این مناجاتها را بخوانند. انتظار میرود که رسانهها و مسئولین بسته به فرهنگ و سنت هرمنطقه آنها را نشان دهد تا مردم بیشتر با آن آشنا شوند.
نمونهای از سحریخوانی مرحوم استاد نورمحمد دُرپور:
انتهای پیام